bestaat uit een kern van 5 musici die, afhankelijk van de programmering, uitgebreid kan worden:
| Saskia van der Wel | sopraan, basviool |
| Arwen Bouw | renaissance-violen |
| Noortje Zanen | renaissance-violen |
| Freek Sluijs | dulciaan, pommer |
| Fritz Heller | zink, dulciaan, pommer, doedelzak |
Het klankideaal van het ensemble, dat in 1985 is opgericht, is bijzonder door het gebruik van renaissanceviolen. In de 16e eeuw maakten die een stormachtige ontwikkeling door net als de toen moderne blaasinstrumenten zink en dulciaan. Een ensemble met zulke instrumenten zien we afgebeeld op een schilderij van Hans Mielich uit 1570, voorstellende de ‘Münchener Hofkapelle’ onder leiding van Orlando di Lasso. De gewenste woorduitbeelding en de polyfonie die de musici uit de 16e eeuw nastreefden is door deze instrumenten goed realiseerbaar.
Het ensemble richt zich op muziek uit de 16e eeuw en bestudeert de oorsprong van deze muziek uit de middeleeuwen en de verdere ontwikkeling in de vroege barok. Zowel de grote componisten Josquin des Prés, Heinrich Isaac, Ludwig Senfl als ook de minder bekende zoals Johan Stokem, Lambertus de Monte of Adamus da Ponta vinden we terug in de programmering.
Vanaf het begin heeft het ensemble oog voor de interactie van de Europese officiële muziek met die uit het Nabije Oosten en de folklore. Zo komen ook doedelzak en viool in hun functie als instrumenten voor dans en vermaak aan bod.
‘De ontdekking van het individu’
Muziek uit de Renaissance
Vrijdag 1 november 2019, 20.15 uur: Zonneduin, Bloemendaal
Zondag 3 november 2019, 14.30 uur: De Spylder, Warns
Toelichting
In de 15e eeuw begon, als eerste in Italië, een ontwikkeling die later de ‘Renaissance’ werd genoemd. In tegenstelling tot het heersende middeleeuwse wereldbeeld begon men zich te oriënteren op waardes uit de klassieke oudheid:
- redeneren op basis van inzicht in wetenschap en filosofie
- een maatschappij die zich wilde oriënteren op democratische voorbeelden uit de Griekse en Romeinse oudheid
- een waardering van het individu met zijn eigen intellectuele, emotionele en politieke bestaansrecht
De uitvinding van de boekdrukkunst met bewegelijke lettertypes heeft een verspreiding van ideeën in grote omvang mogelijk gemaakt. Op muzikaal gebied betekende dat een wisselwerking tussen nieuwe compositorische ideeën, literatuur en instrumentenbouw.
Programma ‘de ontdekking van het individu’
Ensemble Rabaskadol geeft in dit programma een overzicht van deze ‘nieuwe wereld’ met voorbeelden zoals (oa):
- de invloed van de drukkunst in het werk van Arnt von Aich, Petrucci, L Episcopius
- een veranderd religieus leven met werken uit het katholicisme, van lutherse en calvinistische protestanten en het jodendom
- het gebruik van de volkstaal
- de uitvinding van nieuwe instrumenten zoals de violen en fagotten
- het ontstaan van zelfstandige instrumentale muziek
- de uitbeelding van emoties in de muziek
Uitvoerenden:
Saskia van der Wel – sopraan, basviool, trommel
Arwen Bouw – Renaissance-viool, tenor-viool
Noortje Zanen – Renaissance-viool, tenor-viool
Fritz Heller – dulciaan, zink, doedelzak
Freek Sluijs – dulciaan, pommer
Met werken van onder anderen:
A. Willaert, J. Walter, L. Episcopius, S. Rossi, J. Bassano, B. Praetorius